لیزر دندانپزشکی کاربردهای گوناگونی در دندانپزشکی دارند. این کاربردها بستگی به نوع و توان و انرژی و اثرات آنها روی بافت های دهان و دندان دارد. بیشترین شهرت لیزرها به علت اثرات گرمایی تخریبی آن ها است که به عنوان تیغ در جراحی بافت های نرم دهان مجاز بوده و به کار برده می شوند. در ابتدا تصور می شد که از لیزر به توان به عنوان فرز یا مته دندانپزشکی برای تراش دندان و برداشتن پوسیدگی ها استفاده کرد، ولی به علت اثرات گرمایی و تخریبی آنها روی پالپ دندان مورد استفاده قرار نگرفت، تا اینکه اخیر توانسته اند از لیزرهای کم حرارت در بافت های سخت دندانی استفاده کنند.
یک سری از لیزرها هستند که به صورت اختصاصی برای انجام درمان‌های دندانپزشکی (و یا دست کم تسهیل برخی از پروسه ها) طراحی و ساخته شده‌اند و به استفاده از آنها اصطلاحاً لیزر دندان، بهترین دستگاه لیزر دنتال یا دندانپزشکی با لیزر گفته میشود. لیزرهایی که برای درمان‌های دندانپزشکی استفاده می‌شوند کاملاً ایمن و بی خطر هستند و با لیزرهای صنعتی تفاوت دارند. پرتوهای ساطع شده از لیزرهای دندانپزشکی معمولاً طول موج‌های متفاوتی با لیزرهای صنعتی دارند و هیچ آسیبی به دندان یا لثه وارد نمی‌کنند. بر اساس اینکه طول موج لیزر دندانپزشکی در چه محدوده‌ای قرار دارد، ما کلاً دو نوع لیزر داریم که با نام‌های لیزر بافت نرم و لیزر بافت سخت شناخته می‌شوند.
در حال حاضر لیزر دندانپزشکی کاربرد های گوناگونی دارد اعم از:
بی حسی با لیزر:
بی حسی با لیزر یکی از محبوب ترین و پرکاربرد ترین مزایای استفاده ازبهترین دستگاه لیزر دندان پزشکی می‌باشد، و یکی از اصلی ترین عوامل دندانپزشکی بدون درد است؛ در بی حسی با لیزر محل تزریق آمپول بی حسی و اطراف آن را توسط اشعه های کم توان لیزر بی حس می‌کنند، و در این مرحله فرد هیچ گونه درد و یا سوزشی را احساس نمیکند و تنها ناحیه تحت درمان بی حس میشود، و در نهایت فرد هنگام تزریق آمپول بی حسی دردی را احساس نمیکند و فرایند بی حسی سریع تر خواهد بود.
بی حسی توسط لیزر در درمان اطفال نیز بسیار موثر بوده و به کاهش درد، استرس و اضطراب کودکان نیز کمک شایانی خواهد کرد. در صورتی که درمان عمقی نبوده و به درمان ریشه یا پاپکتومی نیاز نباشد می‌توان طبق نظر دندان پزشک و متخصص اطفال تنها از لیزر دندانپزشکی جهت بی حسی ناحیه تحت درمان استفاده گردد.
کاهش درد پس از درمان:
یکی دیگر از بهترین مزایای استفاده از لیزر کمک به کاهش درد پس از درمان هایی نظیر جراحی دندان عقل، کشیدن دندان، ایمپلنت، درمان ریشه و غیره می‌باشد، تاباندن اشعه های کم توان لیزر به ناحیه تحت درمان در کاهش درد، تورم، عفونت و عوارض بعد از درمان کمک می‌کنند.
درمان ریشه:
یکی از مواردی که تحت عنوان روش جدید درمان ریشه عنوان میشود، استفاده از لیزر دندان پزشکی در فرایند درمان ریشه (عصب کشی) است؛ که اساسا همان روش قدیمی و معمول درمان ریشه می‌باشد، چرا که علاوه بر بی حسی با لیزر و استفاده از لیزر جهت کاهش درد دندان عصب کشی شده، با استفاده از لیزر می‌توان ضدغفونی دندان را به طور کامل انجام داد، چراکه ممکن است در روش های معمول و بدون لیزر این پاکسازی و ضدعفونی به طور کامل انجام نشود، علاوه بر این:
ژنژیوکتومی:
ژنژیوکتومی که به نام کانتورینگ لثه یا تغییر شکل لثه نیز شناخته می شود، یک روش دندانپزشکی زیبایی است که با برداشتن بافت لثه، خط لثه را تغییر شکل می دهد.
افزایش طول تاج دندان:
قبل از انجام ترمیم های دندانی، مانند روکش یا ایمپلنت، ممکن است که شما نیاز به افزایش طول تاج داشته باشید. در این روش، استخوان زیرین و بافت لثه تغییر شکل می یابد تا ساختار سالم دندان در معرض دید قرار گیرد.
درمان فرنولوم:
فرنکتومی با لیزر درمانی می تواند شکاف بین دندان ها (دیاستما) را از بین برده و تحلیل لثه را برطرف کند
دستگاه لیزر دندانپزشکی به بیان ساده شامل یک منبع برق، آیینه‌هایی برای هدایت پرتو نور، اپتیک‌های فیبری تحویل دهنده انرژی نوری و کریستال، گاز یا مجموعه‌ای از نیمه هادی‌ها است که در صورت برانگیخته شدن طول موج‌های نوری خاصی را منتشر می‌کند. چنانچه کاربرد تشخیصی یا درمانی لیزر مد نظر باشد، ماده تولید کننده نور ویژگی‌های طول موج خاص لیزر و در نتیجه تاثیر آن بر بدن را مشخص می‌کند. لیزر دنیای پزشکی را متحول ساخته است و امروزه جایگاه آن در قلمرو دندانپزشکی نیز در حال تثبیت است.
اگر متخصص از لیزر دندانپزشکی مطابق رویه‌های تایید شده استفاده کند، لیزر حداقل به اندازه دیگر وسایل دندانپزشکی ایمن خواهد بود. با این حال دقیقاً همان طور که با زدن عینک آفتابی از چشم‌های خود در برابر تابش طولانی مدت نور خورشید محافظت می کنید، دندانپزشک هنگام درمان با لیزر نیز از شما می‌خواهد که عینک محافظ به چشم بزنید.
کاربرد لیزر در دندانپزشکی تقریباً 30 سال است که وجود دارد. با این حال، در سال های اخیر به دلیل پیشرفت های جدید در فناوری، محبوبیت آن افزایش یافته است. لیزرهای دندانی مزایای زیادی نسبت به چاقوی جراحی دستی و ابزارهای دندانپزشکی سنتی دارند. این مزایا عبارتند از:
لیزر نقاط ضعفی نیز دارد. درمان با لیزر زمان‌برتر از دیگر درمان‌ها است. از لیزر نمی‌توان بر روی پرکردگی‌های آمالگام استفاده کرد، چون احتمال آزاد شدن جیوه و گرم شدن ترمیم‌های فلزی (روکش و پرکردگی‌های قبلی) و در نتیجه آسیب دیدن دندان وجود دارد. تاکنون لیزری ابداع نشده است که بتوان از آن برای درمان تمام ناراحتی‌های دهان و دندان بهره گرفت، هرچند بسیاری از دستگاه‌های لیزر چند منظوره هستند. به علاوه هزینه تجهیزات لیزر و بالطبع هزینه درمان با آن از قیمت وسایل و روش‌های معمول دندانپزشکی بالاتر است.
این گونه درمان های با لیزر هزینه های متفاوتی دارند و این هزینه به پروسه ای که انجام میپذیرد و ابزارهای مورد استفاده مرتبط است. دندانپزشکی لیزری نسبت به دندانپزشکی سنتی ارزانتر است زیرا جلسات درمانی آن کمتر و کوتاه تر هستند. به علاوه، بیمه ی دندانپزشکی به خود درمان تعلق میگیرد و نه روش درمان. بنابراین، هزینه ای که از بیمه میگیرید برابر با هزینه ی درمان های سنتی است. البته که بهتر است پیش از اقدام برای درمان در مورد سیاست های شرکت بیمه ی خود اطلاعات کسب کنید.
کاربرد لیزر در دندانپزشکی و استفاده از آن در کنار روش‌های سنتی و معمولی موجب شده که فر‌‌‌ایند‌‌‌های درمانی ترمیمی و زیبایی دندانپزششکی با دقت و سرعت بالاتری انجام شوند. از‌‌‌این‌رو بیمار با استفاده از دندانپزشکی لیزری میتواند در مدت زمان کوتاه‌تری، با احساس درد و ناراحتی و حتی خونریزی کمتر به نتایج مطلوب خود دست یابد و دندان‌هایی زیبا و سالم داشته باشد.